Trong một bước tiến quan trọng hướng đến phát triển bền vững và tăng cường hợp tác liên cộng đồng tại Síp, một hệ thống năng lượng mặt trời công suất 840 kW (AC) đã chính thức được công bố sẽ được lắp đặt tại Nhà máy xử lý nước thải Haspolat – còn được biết đến là Nhà máy xử lý nước thải Nicosia mới tại Mia Milia.
Buổi lễ ký kết hợp đồng được tổ chức vào thứ Sáu tại Nhà Hợp tác nằm trong vùng đệm Nicosia, có sự hiện diện của đại diện Liên minh châu Âu (EU), Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP), cùng quan chức từ cả hai cộng đồng người Síp Hy Lạp và Síp Thổ Nhĩ Kỳ. Đây là một biểu tượng mạnh mẽ cho thấy năng lượng tái tạo không chỉ là công cụ bảo vệ môi trường, mà còn là cầu nối thúc đẩy hòa bình, đối thoại và hợp tác trên hòn đảo này.
Dự án xanh trị giá 1,6 triệu euro
Với tổng vốn đầu tư 1,6 triệu euro do EU tài trợ thông qua Cơ sở Hạ tầng Địa phương thuộc chương trình hỗ trợ cộng đồng người Síp Thổ Nhĩ Kỳ, dự án được thực hiện bởi UNDP với mục tiêu rõ ràng: giảm 17% lượng điện tiêu thụ từ lưới điện quốc gia của nhà máy, cắt giảm chi phí vận hành, đồng thời giảm khoảng 830 tấn khí thải CO₂ mỗi năm.
Hợp đồng lắp đặt được ký kết giữa ông Alexandre Prieto – đại diện UNDP, và bà Sibel Paralik – đại diện công ty trúng thầu thi công. Đây là bước khởi đầu cho việc triển khai lắp đặt sẽ bắt đầu vào tháng 7 năm 2025 và dự kiến hoàn tất vào cuối cùng năm.
Cộng đồng hai bên cùng hợp tác vì một tương lai bền vững
Buổi lễ còn có sự hiện diện của Chủ tịch chính quyền quận Nicosia, ông Constantinos Yiorkadjis, và Thị trưởng Nicosia thuộc cộng đồng người Síp Thổ Nhĩ Kỳ, ông Mehmet Harmanci – hai nhân vật đóng vai trò chủ chốt trong việc duy trì và phát triển hợp tác kỹ thuật xuyên cộng đồng tại nhà máy Haspolat suốt nhiều năm qua.
Ông Harmanci gọi nhà máy là “mô hình hợp tác kỹ thuật thực tiễn”, và cho biết việc tích hợp hệ thống năng lượng mặt trời là bước đi tích cực trong quá trình chuyển đổi sang các giải pháp xanh. Ông cũng nhấn mạnh khả năng mở rộng trong tương lai, bao gồm tái sử dụng nước đã qua xử lý và nâng công suất hoạt động.
Trong khi đó, ông Yiorkadjis cho rằng: “Hệ thống năng lượng mặt trời sẽ không chỉ giảm chi phí vận hành mà còn góp phần cải thiện môi trường sống cho người dân tại các khu vực lân cận như Kaimakli. Việc tái sử dụng nước xả thải – hiện đang được đổ ra sông Pedieos – cũng cần được nghiên cứu kỹ để tăng hiệu quả bảo tồn nguồn nước.”
Hòa bình bắt đầu từ sự đồng thuận thực tế
Ông Stefan Simosas – đại diện Ủy ban châu Âu tại buổi lễ – đánh giá dự án là ví dụ điển hình cho cách mà nguồn lực của EU có thể góp phần đạt được các mục tiêu môi trường song song với việc củng cố niềm tin và sự hợp tác giữa hai cộng đồng vốn có lịch sử chia rẽ kéo dài.
Tuyên bố của UNDP cũng khẳng định rằng hệ thống năng lượng mặt trời này là phần bổ sung quan trọng cho giải pháp sinh học tại chỗ – vốn đã cung cấp 30% nhu cầu điện cho nhà máy. Nhờ sự kết hợp giữa khí sinh học và năng lượng mặt trời, Haspolat sẽ trở thành một trong những nhà máy xử lý nước thải có hiệu quả năng lượng cao hàng đầu tại khu vực.
Biểu tượng mới cho một Síp đoàn kết và bền vững
Dự án không chỉ mang ý nghĩa môi trường mà còn là biểu tượng cho sự đồng thuận, cho thấy rằng những hợp tác thực tiễn về năng lượng, dịch vụ công và môi trường hoàn toàn có thể vượt qua khác biệt lịch sử để tạo ra giá trị bền vững và hòa bình lâu dài.
Với sự hỗ trợ tài chính và kỹ thuật từ EU, dự án tại Haspolat góp phần hiện thực hóa chiến lược rộng lớn hơn về năng lượng tái tạo của châu Âu, đồng thời thắp lên hy vọng về một tương lai Síp đoàn kết, xanh và giàu tiềm năng phát triển.