Nhắc đến châu Âu, người ta nghĩ ngay đến rượu vang đỏ vùng Bordeaux, cà phê espresso từ Ý, hay trà chiều kiểu Anh. Nhưng giữa lòng Địa Trung Hải rực nắng, có một hòn đảo nhỏ xinh – Cộng hòa Síp (Cyprus) – nơi những ly rượu ngọt, cà phê đặc sánh và thức uống truyền thống từ hạnh nhân kể cho bạn một câu chuyện rất khác, vừa cổ xưa, vừa đậm chất Địa Trung Hải.
Khi nhắc đến Síp (Cyprus), người ta thường nghĩ đến những bãi biển xanh ngắt, ngôi làng đá cổ kính hay nền ẩm thực Địa Trung Hải đậm chất nắng gió. Tuy nhiên, có một khía cạnh đầy mê hoặc mà không phải du khách nào cũng biết – đó chính là văn hóa đồ uống Síp. Trên hòn đảo nhỏ bé nhưng đầy bản sắc này, những ly rượu, tách cà phê hay thức uống truyền thống không chỉ đơn thuần là sản phẩm của kỹ thuật chế biến, mà còn là sự kế thừa của hàng nghìn năm lịch sử, là linh hồn của các dịp lễ hội, bữa cơm gia đình và những buổi chiều ngồi quán ven đường.
Một Hòn Đảo Có Truyền Thống Đồ Uống Tinh Tế
Trải qua hàng ngàn năm dưới sự ảnh hưởng của Hy Lạp cổ đại, Đế chế La Mã, Byzantium, Venice và Ottoman, Síp không chỉ hấp thụ nhiều nền văn hóa, mà còn hình thành một bản sắc đồ uống độc đáo – nơi phương Đông gặp phương Tây, nơi cà phê briki nồng nàn đối thoại với ly rượu Commandaria ngọt sâu.
Không giống như các quốc gia châu Âu chuộng vang đỏ hay bia lạnh, người Síp có xu hướng lựa chọn đồ uống phù hợp với từng mùa trong năm, ngữ cảnh sinh hoạt, và thậm chí là tính cách cộng đồng. Dưới đây là những loại đồ uống tiêu biểu, thể hiện rõ phong cách sống, gu ẩm thực và chiều sâu văn hóa của người Síp.
Commandaria – Rượu Vang Ngọt Cổ Nhất Thế Giới
Ở vùng Troodos đầy nắng, nho Xynisteri và Mavro được phơi dưới mặt trời trong nhiều ngày để tăng độ ngọt, sau đó lên men và ủ trong thùng gỗ – tạo nên Commandaria, loại rượu vang ngọt nổi tiếng nhất Síp và cũng là loại rượu vang cổ xưa nhất thế giới vẫn còn sản xuất đến nay (hơn 4.000 năm).
Commandaria từng được mệnh danh là “Rượu của các vị vua và Vua của các loại rượu” và là thức uống được các hiệp sĩ dòng Thánh John mang sang châu Âu. Ngày nay, rượu thường được dùng như món tráng miệng hoặc kết hợp với phô mai Halloumi nướng, trái cây khô, bánh hạnh nhân, và thường xuất hiện trong các buổi lễ tôn giáo, cưới hỏi hay kỷ niệm đặc biệt.
Brandy Sour – Cocktail Biểu Tượng Mùa Hè Síp
Brandy Sour là món cocktail đặc sản quốc dân của người Síp. Ra đời vào những năm 1930 tại Platres, để phục vụ vị Vua Farouk của Ai Cập – người yêu thích rượu nhưng cần thức uống “hợp lễ nghi”, Brandy Sour kết hợp brandy bản địa, nước chanh tươi, soda và bitters, mang đến vị chua ngọt mượt mà, dễ uống.
Dù bạn đang ở quán rooftop sang trọng ở Limassol hay quán bar ven biển Paphos, Brandy Sour luôn là lựa chọn số 1 cho mùa hè – mát lạnh, sảng khoái và đậm chất địa phương.
Zivania – Hơi Thở Mạnh Mẽ Từ Nho
Không ngọt ngào như Commandaria, không dễ gần như Brandy Sour, Zivania là một loại rượu mạnh trắng trong, có nồng độ lên đến 45% – thường được người dân uống vào mùa đông, sau bữa ăn, hoặc trong các dịp lễ hội truyền thống.
Zivania được chưng cất từ bã nho sau quá trình làm rượu vang, mang mùi thơm nhẹ của nho khô, uống lạnh sẽ rất “đã”. Đây cũng là món “rượu quê” của người dân Síp, thường được phục vụ kèm hạt hạnh nhân nướng, xúc xích khô (loukaniko) và các món meze truyền thống.
Soumada – Nước Hạnh Nhân Trắng Ngần
Nếu bạn từng dự một đám cưới truyền thống Síp, rất có thể bạn đã được mời một ly Soumada. Thức uống không cồn này có màu trắng sữa, được làm từ hạnh nhân xay nhuyễn, nước và đường, mang vị ngọt thanh và mùi thơm tinh tế, béo nhẹ nhưng không gắt. Trong đời sống thường nhật, người dân Síp dùng Soumada như một món giải khát mùa hè hoặc thức uống ấm mùa đông, đôi khi pha với nước hoa cam hoặc nước hoa hồng để tăng thêm chiều sâu hương vị.
Soumada không chỉ là đồ uống – nó là biểu tượng của sự hiếu khách và tinh tế, thường xuất hiện trong các dịp lễ trọng đại, như một lời chúc ngọt ngào cho những khởi đầu hạnh phúc.
Cà Phê Síp (Kypriakos Kafes) – Linh Hồn Quán Nhỏ
Giống với văn hóa Thổ Nhĩ Kỳ hay Hy Lạp, cà phê Síp được pha bằng nồi briki truyền thống, không lọc, nấu trên cát hoặc bếp nhỏ cho đến khi nổi bọt. Đặc biệt, người Síp không khuấy sau khi pha – để lớp bọt giữ lại hương thơm và sự đậm đà.
Có 3 cách uống cà phê Síp:
-
Sketo: không đường – dành cho người “chuẩn gu”
-
Metrio: ít đường – cân bằng
-
Glyki: ngọt – dễ uống, được ưa chuộng vào buổi chiều
Cà phê thường được uống kèm với nước lọc lạnh và bánh ngọt Loukoumi – trở thành “nghi thức” buổi sáng hay chiều tà của người Síp, đặc biệt ở các vùng quê, nơi người dân ngồi hàng giờ bên bàn cờ backgammon, nói chuyện, và… không ai vội vàng.
Những Dịp Đặc Biệt Gắn Liền Với Đồ Uống
Văn hóa đồ uống Síp hiện diện trong hầu hết các lễ hội và truyền thống:
-
Lễ hội rượu vang Limassol (Wine Festival): tổ chức vào tháng 9 hằng năm, nơi bạn có thể thử tất cả các loại rượu Síp, đặc biệt là Commandaria và Zivania.
-
Đám cưới Síp: Soumada là món khai vị lễ nghi.
-
Mùa Đông: Zivania lên ngôi như một thức uống “trị lạnh” và giữ ấm tự nhiên.
-
Mùa hè: Brandy Sour xuất hiện trên mọi bàn tiệc ven biển.
Nếu bạn đến Síp và muốn trải nghiệm như một người bản địa, hãy:
-
Bắt đầu buổi sáng bằng một ly cà phê Síp sketo, cùng bánh ngọt địa phương.
-
Buổi trưa – gọi một ly Brandy Sour khi ăn souvlaki hoặc meze.
-
Chiều tối – thư giãn với một ly Commandaria, kèm phô mai nướng và trái cây khô.
-
Mùa đông – đừng quên Zivania sau bữa tối, ấm lòng và đáng nhớ.
Giữa những bãi biển xanh thẳm và làng đá yên bình của Síp, bạn sẽ thấy người dân địa phương ngồi nhâm nhi ly cà phê đậm đà, cụng ly rượu ngọt hay chia sẻ ly cocktail dưới nắng chiều – và bạn sẽ hiểu rằng: đồ uống ở Síp không chỉ là món giải khát, mà là cách họ sống, chia sẻ và yêu thương.
“Muốn hiểu một vùng đất, hãy uống như họ.”
Ở Síp, mỗi ngụm uống là một chương của lịch sử, một mảnh hồn Địa Trung Hải còn sống động. Và bạn – liệu đã sẵn sàng nâng ly cùng đảo ngọc?