Bước ngoặt trong quy hoạch đô thị của Nicosia mở ra kỳ vọng về một tương lai xanh, bền vững và đáng sống hơn cho cư dân thủ đô Síp.
Trong một diễn biến được đánh giá là “chiến thắng của tiếng nói cộng đồng”, chính quyền thành phố Nicosia vừa công bố quyết định mang tính lịch sử: hủy bỏ kế hoạch xây dựng khu công nghệ và thương mại tại khu đất hội chợ cũ, thay vào đó là chuyển đổi toàn bộ không gian này thành một công viên thiên nhiên rộng 250.000 mét vuông – một “lá phổi xanh” mới ngay giữa lòng đô thị.
Từ bê tông hóa đến hồi sinh tự nhiên
Từng là nơi tổ chức các sự kiện trọng đại, hội chợ tiểu bang ở Nicosia đã đóng vai trò quan trọng trong đời sống văn hóa – kinh tế của Síp suốt nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, kể từ sau khi dời địa điểm, khu đất này rơi vào trạng thái bán bỏ hoang, và từ đó trở thành mục tiêu của nhiều ý tưởng phát triển – đôi khi gây tranh cãi.
Trong năm 2022, một kế hoạch phát triển toàn diện từng được đề xuất: xây dựng khu nghiên cứu công nghệ, các tổ hợp văn phòng, khách sạn và trung tâm hội nghị hiện đại. Thế nhưng, kế hoạch này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ cộng đồng cư dân tại Engomi – Makedonitissa và các tổ chức bảo vệ môi trường.
Thị trưởng Nicosia – ông Charalambos Prountzos – chia sẻ rằng một cuộc khảo sát quy mô lớn đã được thực hiện, và kết quả cho thấy 90% người dân ủng hộ việc chuyển đổi khu đất thành công viên thiên nhiên. Theo ông, điều này phản ánh khát vọng rõ ràng của người dân trong việc được sống giữa không gian xanh lành mạnh, thay vì tiếp tục mở rộng bê tông hóa.
Kế hoạch mới – bước tiến của quy hoạch nhân văn
Dưới ánh sáng của định hướng mới, Nicosia sẽ sở hữu một công viên đô thị lớn, có thể ví như “Công viên Trung tâm” (Central Park) của thủ đô, mang lại nhiều lợi ích lâu dài về môi trường, sức khỏe cộng đồng, du lịch, và phát triển bền vững.
“Đây sẽ là không gian mở phục vụ cộng đồng, nơi mà thiên nhiên, nghệ thuật, giải trí và thể thao cùng tồn tại,” ông Prountzos nhấn mạnh.
Ngoài ra, chính quyền cũng đang cân nhắc chuyển dự án công viên công nghệ – từng được quy hoạch tại khu hội chợ cũ – sang khu vực Sopaz, một vùng công nghiệp trước đây đang cần được tái sinh. Điều này không chỉ giữ lại mục tiêu phát triển công nghệ, mà còn giúp phân bổ lại nguồn lực đô thị một cách hiệu quả hơn.
Áp lực từ cộng đồng: chiến thắng của sự tham gia
Các đại biểu quốc hội, đặc biệt là từ đảng Akel và Đảng Xanh, đã lên tiếng ủng hộ mạnh mẽ sự thay đổi này. Ông Aristos Damianou, đại biểu của Akel, ghi nhận rằng: “Chính nhờ áp lực kiên trì từ cộng đồng và các tổ chức xã hội, kế hoạch phát triển mang tính thương mại hóa đã buộc phải nhường bước cho lợi ích công cộng”.
Đảng Xanh, qua đại diện Stavros Papadouris, kêu gọi biến khu vực này thành “công viên đô thị quốc gia” – biểu tượng cho cam kết của Síp với thế hệ tương lai. “Nếu hôm nay chúng ta không bảo vệ và kiến tạo những không gian xanh, ngày mai con cháu chúng ta sẽ chỉ còn những khối bê tông để lại từ lòng tham và tầm nhìn ngắn hạn của người đi trước,” ông nói.
Một tương lai xanh giữa lòng thủ đô
Dù vẫn còn một số thách thức kỹ thuật – như đảm bảo nguồn nước tưới, phân luồng giao thông, và thiết kế kiến trúc cảnh quan – nhưng các bước nghiên cứu và quy hoạch chi tiết sẽ được hoàn tất trong vòng 2 đến 3 tháng tới. Hội đồng thành phố cam kết sẽ tổ chức các buổi tham vấn cộng đồng, đảm bảo rằng công viên không chỉ là một không gian xanh, mà còn là biểu tượng của sự đồng thuận và phát triển đô thị bền vững.
Quyết định tái thiết khu hội chợ cũ thành công viên thiên nhiên là một minh chứng cho sức mạnh của cộng đồng và quy hoạch nhân văn. Đây không chỉ là chiến thắng của người dân Engomi – Makedonitissa, mà còn là thông điệp rõ ràng gửi đến các nhà quy hoạch đô thị khắp nơi: phát triển không nhất thiết phải đi cùng bê tông hóa. Đôi khi, “lùi một bước” để trả lại thiên nhiên là cách tiến xa nhất cho tương lai.