Cộng hòa Síp vừa được xếp hạng thứ 30 trong tổng số 143 quốc gia theo Chỉ số Pháp quyền Thế giới (Rule of Law Index) do Dự án Công lý Thế giới (World Justice Project – WJP) công bố năm 2025. Đây là bước tiến nhẹ nhưng mang nhiều ý nghĩa, khi hòn đảo Địa Trung Hải này tăng một bậc so với năm ngoái, duy trì điểm số 0,67/1,00, và đứng thứ 22 trong nhóm 31 quốc gia khu vực gồm các thành viên EU, Khu vực Thương mại Tự do châu Âu (EFTA) và Bắc Mỹ.
Chỉ số này được WJP đánh giá dựa trên tám trụ cột cốt lõi: hạn chế quyền lực của chính phủ, kiểm soát tham nhũng, tính minh bạch, quyền cơ bản của người dân, trật tự và an ninh, thực thi quy định, công lý dân sự, và công lý hình sự.
Thế mạnh nổi bật: Quyền con người và an ninh xã hội
Theo báo cáo, Síp ghi điểm cao ở hai khía cạnh then chốt: quyền cơ bản của người dân (0,73) và trật tự – an ninh (0,80), phản ánh môi trường sống ổn định, ít tội phạm và mức độ tôn trọng quyền tự do cá nhân cao. Đặc biệt, hiệu quả của hệ thống điều tra tội phạm đạt 0,73, thuộc top 3 thế giới – minh chứng cho năng lực và tính chuyên nghiệp của cơ quan thực thi pháp luật.
Síp cũng đạt 0,83 điểm ở hạng mục “chuyển giao quyền lực phải tuân theo pháp luật” và 0,82 điểm về “tự do tín ngưỡng và tôn giáo”, đưa quốc gia này xếp thứ 14 toàn cầu – một vị trí ấn tượng trong nhóm các nước phát triển.
Những điểm cần cải thiện: Minh bạch và công lý dân sự
Tuy nhiên, một số lĩnh vực vẫn còn hạn chế. Síp chỉ đạt 0,60 điểm về chính phủ minh bạch và 0,62 điểm về công lý dân sự, thấp hơn mức trung bình khu vực. Đáng chú ý, quốc gia này bị chấm điểm thấp (0,29) ở tiêu chí “công lý dân sự có bị trì hoãn vô lý hay không”, khiến Síp tụt xuống vị trí 112/143 – phản ánh vấn đề tồn đọng về tốc độ xử lý hồ sơ và thủ tục hành chính.
Ngoài ra, chỉ số chống tham nhũng cũng cho thấy sự chênh lệch giữa các ngành: các quan chức trong cảnh sát và quân đội được đánh giá khá cao (0,69 điểm, hạng 51), nhưng trong ngành lập pháp, điểm số chỉ 0,43 (hạng 40), thể hiện mối lo ngại về tính liêm chính trong chính trị.
Quyền công dân và lao động: Cần được bảo vệ mạnh mẽ hơn
Báo cáo cũng cho thấy quyền tiếp cận thông tin của người dân còn hạn chế (0,56 điểm, hạng 46) và mức độ tham gia của công dân trong quá trình chính trị vẫn khiêm tốn (0,60 điểm, hạng 52).
Trong lĩnh vực quyền lao động cơ bản, Síp đạt 0,62 điểm, xếp thứ 50 toàn cầu – mức trung bình so với các quốc gia EU, nhưng cho thấy dư địa cải thiện trong bảo vệ quyền lợi người lao động và cân bằng quan hệ lao động.
Vị trí của Síp trong bức tranh toàn cầu
So sánh với các quốc gia khác, Đan Mạch tiếp tục dẫn đầu thế giới với 0,90 điểm, theo sau là Na Uy (0,89), Phần Lan (0,87) và Thụy Điển (0,85).
Ở khu vực châu Âu, Anh xếp thứ 14 (0,78), Hy Lạp đứng thứ 48 (0,60), trong khi Thổ Nhĩ Kỳ chỉ đạt 0,41 và xếp thứ 118.
Ở cuối bảng, Venezuela tiếp tục là quốc gia có pháp quyền yếu nhất với 0,26 điểm, theo sau là Afghanistan, Campuchia và Haiti.
Bối cảnh toàn cầu: Pháp quyền đang suy giảm
Theo WJP, tình trạng suy thoái pháp quyền toàn cầu đang tăng tốc. Năm 2025, 68% quốc gia được khảo sát ghi nhận mức suy giảm đáng kể, so với 57% của năm trước.
Giám đốc điều hành Alejandro Ponce nhận định: “Trong vài năm gần đây, sự suy yếu pháp quyền có dấu hiệu chậm lại, nhưng năm nay, xu hướng đảo chiều mạnh mẽ – nhiều quốc gia đang suy yếu, trong khi chỉ có rất ít quốc gia cải thiện”.
Một bước tiến nhỏ, nhưng đáng ghi nhận
Việc Síp tăng nhẹ trong bảng xếp hạng WJP không chỉ phản ánh nỗ lực cải thiện hệ thống tư pháp và quản trị công, mà còn cho thấy sự ổn định thể chế giữa bối cảnh toàn cầu đầy biến động. Dù còn nhiều lĩnh vực cần khắc phục – đặc biệt là tốc độ xét xử dân sự và tính minh bạch – nhưng đà cải thiện của Síp là một tín hiệu tích cực, củng cố thêm niềm tin vào con đường nâng cao chuẩn mực pháp quyền và chất lượng quản trị quốc gia.