Nicosia, tháng 7/2025 – Trong một bước đi được đánh giá là mang tính chiến lược và quyết định, Quốc hội Cộng hòa Síp đã chính thức thông qua đạo luật triển khai Hệ thống Thông tin Thị thực (VIS) của Liên minh châu Âu, đánh dấu cột mốc mới trên hành trình tiến tới gia nhập khu vực Schengen – không gian biên giới tự do lớn nhất thế giới.
Với 27 phiếu thuận và 10 phiếu trắng từ các nghị sĩ thuộc đảng đối lập Akel, đạo luật này không chỉ là sự chuẩn bị kỹ thuật cho việc kết nối hệ thống thị thực của Síp với VIS Trung ương của EU, mà còn phản ánh cam kết chính trị mạnh mẽ nhằm hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia thành viên thứ 30 của khối Schengen, sau nhiều năm trì hoãn vì các yếu tố lịch sử và địa chính trị.
VIS – nền tảng kỹ thuật cho hội nhập Schengen
Hệ thống VIS sẽ cho phép Cộng hòa Síp đồng bộ hóa các quy trình cấp thị thực với chuẩn Schengen, bao gồm việc quản lý hồ sơ thị thực, kiểm soát dữ liệu sinh trắc học và chia sẻ thông tin với các quốc gia thành viên EU khác. Quan trọng hơn, việc kết nối VIS của Síp với các hệ thống nhập cảnh – xuất cảnh (EES) và “Danh sách dừng” của châu Âu sẽ nâng cao khả năng kiểm soát người ra vào lãnh thổ, ngăn chặn các đối tượng không được chào đón hoặc có nguy cơ về an ninh.
Luật mới cũng quy định rõ về trách nhiệm của các nhà cung cấp dịch vụ bên ngoài – những tổ chức trung gian xử lý hồ sơ thị thực – trong việc tuân thủ nghiêm ngặt quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân, một yếu tố thiết yếu trong bối cảnh các quy chuẩn an ninh mạng và quyền riêng tư đang ngày càng trở thành trọng tâm trong các chính sách chung của EU.
Quan điểm trái chiều: Quyền lợi, trách nhiệm và thách thức chính trị
Trong cuộc tranh luận tại Hạ viện, nghị sĩ Diko Chrysis Pantelides nhấn mạnh đây là “một bước đi có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình hội nhập châu Âu”, đồng thời khẳng định việc tham gia khu vực Schengen sẽ gia tăng năng lực bảo vệ an ninh quốc gia nhờ việc truy cập vào hệ thống dữ liệu chung của châu Âu.
Tuy nhiên, không phải mọi ý kiến đều nhất trí. Nghị sĩ Giorgos Loukaides của đảng Akel bày tỏ sự dè dặt, khi cho rằng mặc dù việc gia nhập Schengen mang lại nhiều lợi ích về kinh tế và an ninh, nhưng cần cân nhắc kỹ lưỡng những hệ quả từ chính sách kiểm soát biên giới gắt gao – thường được gắn liền với khái niệm “Pháo đài châu Âu”, vốn bị chỉ trích là làm gia tăng sự khắt khe đối với người tị nạn và người di cư bất hợp pháp.
Loukaides cũng đề cập đến “Đường Xanh” – khu vực phân chia thực tế giữa phần lãnh thổ do Cộng hòa Síp kiểm soát và khu vực do người Síp gốc Thổ chiếm giữ sau năm 1974. Ông cảnh báo rằng nếu không được xử lý khéo léo, việc áp dụng các tiêu chuẩn Schengen có thể biến “Đường Xanh” thành một “biên giới cứng”, đi ngược lại chính sách hòa giải dân tộc và làm phức tạp thêm tình hình địa chính trị vốn đã nhạy cảm.
Schengen – đặc quyền và trách nhiệm
Nữ nghị sĩ Christiana Erotokritou (Diko) đã nhấn mạnh rằng việc trở thành thành viên khu vực Schengen vừa là “một đặc ân” vừa là “một trách nhiệm lớn”, khi Síp sẽ phải đồng bộ toàn bộ hệ thống kiểm soát thị thực theo tiêu chuẩn cao nhất của EU. Theo bà, điều này sẽ nâng cao sức hấp dẫn đầu tư quốc tế vào Síp, thông qua việc tăng cường an ninh, minh bạch và cải thiện hình ảnh quốc gia.
Trong khi đó, nghị sĩ Averof Neophytou (Disy) tỏ ra thận trọng hơn, kêu gọi chính phủ không nên “đếm gà trước khi nở”, bởi tình trạng chia cắt lãnh thổ và các vấn đề chính trị chưa được giải quyết có thể khiến tiến trình gia nhập gặp phải nhiều thách thức thực tế, đặc biệt là khi cần sự nhất trí từ tất cả các thành viên hiện tại trong khối Schengen.
Thực tiễn và kỳ vọng: Liệu Síp có thể bước vào cánh cửa Schengen năm 2026?
Theo nghị sĩ Harris Georgiades (Disy) – cựu Bộ trưởng Tài chính – tiến trình đệ trình đơn gia nhập Schengen đã bắt đầu từ nhiệm kỳ của Tổng thống Nicos Anastasiades, khi ông Georgiades còn trong nội các và Tổng thống hiện tại, ông Nikos Christodoulides, là Bộ trưởng Ngoại giao. Những nỗ lực bền bỉ trong nhiều năm qua đang dần cho thấy kết quả thực tế.
Việc Quốc hội thông qua luật vận hành VIS có thể được xem như một bước ngoặt thực chất, đưa Síp tiến gần hơn tới mục tiêu gia nhập khu vực biên giới mở vào năm tới – 2026.
Schengen: Không chỉ là “cửa ngõ châu Âu”, mà còn là biểu tượng chính trị
Khu vực Schengen – nơi công dân, cư dân và du khách được phép di chuyển tự do giữa 29 quốc gia mà không cần kiểm tra hộ chiếu tại biên giới nội khối – là biểu tượng rõ rệt nhất của sự thống nhất châu Âu. Việc Síp trở thành quốc gia thứ 30, nếu được thông qua, sẽ giúp hoàn tất mảnh ghép còn thiếu trong bản đồ hội nhập châu Âu, đưa quốc đảo Địa Trung Hải này xích lại gần hơn với trái tim của EU cả về pháp lý, chính trị lẫn kinh tế.
Dù vẫn còn những lo ngại và thử thách phía trước – đặc biệt liên quan đến tình hình phân chia lãnh thổ và vấn đề Đường Xanh – không thể phủ nhận rằng Síp đang thể hiện cam kết mạnh mẽ với châu Âu. Việc thông qua luật VIS là minh chứng rõ ràng cho ý chí chính trị và năng lực chuẩn bị của chính quyền sở tại.
Viễn cảnh Schengen không còn quá xa. Và nếu cánh cửa mở ra, Cộng hòa Síp sẽ bước vào không chỉ như một thành viên mới, mà như một minh chứng sống động cho niềm tin vào sự gắn kết, an ninh và tương lai chung của châu Âu.
Đừng chần chừ! Các bất động sản tại Síp đang được giao dịch nhanh chóng từng ngày. Cơ hội để sở hữu nhà và nhận thẻ thường trú nhân châu Âu sẽ ngày càng khan hiếm hơn trong tương lai. Liên hệ ngay Tri Tin Cyprus 090.161.9119 để được tư vấn chi tiết và đầu tư trước khi quá muộn!