Tổng thống Cộng hòa Síp, ông Nikos Christodoulides, cho biết hôm thứ Hai rằng quyết định nộp đơn xin gia nhập khu vực Schengen của đất nước là một bước đi chính trị chiến lược nhằm tăng cường an ninh quốc gia.
Phát biểu trước công chúng, ông Christodoulides tìm cách trấn an những lo ngại từ cộng đồng người Síp gốc Thổ Nhĩ Kỳ và một số người Síp gốc Hy Lạp về khả năng vùng đệm trở thành một “biên giới cứng”. Tổng thống nhấn mạnh rằng việc gia nhập Schengen sẽ không làm gia tăng chia cắt mà thay vào đó sẽ củng cố an ninh và kiểm soát hiệu quả hơn trên toàn lãnh thổ.
“Không có mối lo ngại nào về một đường biên giới cứng. Ngược lại, điều này củng cố an ninh quốc gia – đó là nghĩa vụ hàng đầu của chúng tôi đối với người dân,” ông nói.
Kế hoạch rõ ràng, lộ trình cụ thể
Tổng thống nhắc lại rằng Síp đã từng đối mặt với hoài nghi tương tự khi quyết định gia nhập Liên minh châu Âu. Tuy nhiên, quá khứ đã chứng minh rằng những bước đi táo bạo của quốc gia là cần thiết và có định hướng.
“Chúng tôi có một kế hoạch rõ ràng, một thiết kế cụ thể. Chúng tôi biết mình đang đi đâu và đang làm việc có hệ thống để đạt được mục tiêu đầy tham vọng này,” ông Christodoulides tuyên bố.
Ông cũng xác nhận rằng mục tiêu của Síp là trở thành thành viên đầy đủ của khu vực Schengen vào năm 2026.
Tự do di chuyển, không còn kiểm tra biên giới với 29 quốc gia
Khi chính thức gia nhập khu vực Schengen, Síp sẽ xóa bỏ hoàn toàn việc kiểm tra hộ chiếu hoặc thẻ căn cước tại các điểm đến thuộc 29 quốc gia châu Âu trong khối. Điều này đồng nghĩa với việc người dân có thể tự do di chuyển bằng đường hàng không và đường biển giữa Síp và phần còn lại của châu Âu mà không cần qua các khâu kiểm tra biên giới hiện hành.
Hiện tại, Síp và Ireland là hai quốc gia thành viên EU chưa tham gia khu vực Schengen. Ngược lại, bốn quốc gia không thuộc EU – gồm Iceland, Liechtenstein, Na Uy và Thụy Sĩ – đã là thành viên đầy đủ của khối này.
Những yêu cầu kỹ thuật và tiêu chuẩn EU để Síp gia nhập Schengen
Để đủ điều kiện gia nhập Schengen, Síp phải đáp ứng hàng loạt yêu cầu kỹ thuật, trong đó bao gồm:
-
Tăng cường kiểm soát biên giới, đặc biệt tại khu vực vùng đệm – dù không phải là biên giới ngoài theo pháp lý, nhưng vẫn cần tuân thủ các tiêu chuẩn biên giới của EU.
-
Mở rộng sự hiện diện lãnh sự quốc tế, thông qua các thỏa thuận hợp tác ngoại giao và quan hệ với các quốc gia thứ ba cũng như các nhà cung cấp dịch vụ bên ngoài.
-
Áp dụng luật thị thực Schengen và cải thiện các quy trình hồi hương người di cư trái phép.
Ủy ban châu Âu sẽ là cơ quan thực hiện đánh giá cuối cùng về tính phù hợp của Síp, trước khi việc gia nhập được đưa ra bỏ phiếu thông qua bởi toàn bộ 29 quốc gia thành viên hiện tại trong khối Schengen. Việc phê duyệt cần sự đồng thuận tuyệt đối từ tất cả các nước thành viên.