Nicosia, trái tim của Cộng hoà Síp, đang đứng trước thời khắc bứt phá quan trọng với loạt kế hoạch phát triển quy mô lớn. Tổng thống Nikos Christodoulides vừa chính thức công bố khoản tài trợ trị giá hơn 1 tỷ euro dành cho 80 dự án trọng điểm, đánh dấu giai đoạn tái thiết toàn diện chưa từng có trong lịch sử hiện đại của thủ đô.
Phát biểu tại hội nghị của Đại học Nicosia, Tổng thống nhấn mạnh: “Mặc dù sở hữu tiềm năng và triển vọng vượt bậc, Nicosia cũng không tránh khỏi những thách thức chung của các trung tâm đô thị hiện đại – từ áp lực nhà ở, giao thông tắc nghẽn, đến sự thiếu đồng bộ trong gắn kết xã hội.”
Gỡ “nút thắt” hạ tầng – Đặt nền móng cho một thành phố bền vững
Nguồn vốn khổng lồ sẽ được ưu tiên cho các lĩnh vực thiết yếu như giao thông, y tế, giáo dục, nhà ở, môi trường và chính sách xã hội. Trong lĩnh vực đô thị, một loạt công trình nhà ở, ký túc xá sinh viên, không gian thương mại và khu đổi mới sáng tạo sẽ được triển khai. Một ủy ban đặc biệt sẽ đánh giá hiệu quả và tính khả thi của các dự án này vào đầu năm 2026.
Các công trình văn hoá biểu tượng cũng sẽ được “thay da đổi thịt”. Tiêu biểu là Bảo tàng Khảo cổ học quốc gia trị giá 144 triệu euro – biểu tượng văn hoá mới của Nicosia – dự kiến hoàn thiện và mở cửa vào năm 2028. Song song, Cổng Famagusta, Nhà hát thành phố và di chỉ khảo cổ Ledra cũng được tu sửa, phục hồi để mở rộng khả năng tiếp cận công chúng.
Đầu tư giáo dục – Gieo hạt cho tương lai
Chính phủ sẽ mở rộng chương trình học cả ngày tới 60 trường tiểu học trong năm học 2025–2026, trong đó có 25 trường tại thủ đô. Mục tiêu đến năm 2028 là phổ cập mô hình này trên toàn quốc. Đồng thời, hệ thống “trường học mùa hè” sẽ được triển khai trên toàn bộ các cơ sở giáo dục đặc biệt – bao gồm cả hai trường tại Nicosia.
Một trường kỹ thuật mới tại Dali và mô hình phòng tập kỹ thuật thí điểm tại Ayios Stylianos sẽ góp phần hiện đại hóa giáo dục hướng nghiệp. Ngoài ra, 25 trường học tại Nicosia sẽ được chuyển đổi thành các công trình không tiêu thụ năng lượng trước năm 2027 – một bước tiến lớn trong chiến lược phát triển bền vững.
Ở bậc đại học, chi nhánh mới của Đại học Quốc gia Kapodistrian Athens sẽ được mở tại trung tâm thủ đô. Cùng với đó, 380 ký túc xá sinh viên sẽ được xây dựng, nhận tài trợ trực tiếp trị giá 15 triệu euro.
Y tế và phúc lợi: Mạng lưới chăm sóc mở rộng, dịch vụ chất lượng
Bệnh viện Nicosia General sẽ được nâng cấp toàn diện với ngân sách 14,5 triệu euro – bao gồm Phòng khám Thần kinh mới và Đơn vị Đột quỵ. Tại Bệnh viện Makarios, dự án xây dựng Khoa cấp cứu trẻ em và Phòng khám ung thư nhi đang được triển khai.
Đặc biệt, trung tâm tiếp nhận Pournara – điểm đến đầu tiên cho người nhập cư – đang hoàn thiện 85% và sẽ tăng gấp đôi công suất tiếp nhận lên 2.000 người với đầy đủ cơ sở khẩn cấp. Dự án trị giá 26,5 triệu euro này được EU tài trợ hoàn toàn và sẽ hoàn tất vào mùa hè 2025.
Tổng thống cũng công bố kế hoạch xây dựng trung tâm chăm sóc ban ngày mới cho người khuyết tật trên 21 tuổi cùng hai ngôi nhà sống độc lập dành cho người tự kỷ, với ngân sách 2 triệu euro do Eurobank Group tài trợ.
Mạng lưới giao thông mới: Xanh, thông minh và bền vững
Hàng loạt dự án giao thông và môi trường đang được khởi động – tiêu biểu là việc nâng cấp hai tuyến cao tốc Nicosia-Troodos và Nicosia-Paleochori, dự kiến hoàn thành vào đầu 2027. Một tuyến đường mới dài 6,2km nối Tseri và Strovolos sẽ được tích hợp làn đường xe đạp, không gian xanh và cầu vượt hiện đại.
Hệ thống thoát nước, xử lý rác thải và các công trình chống lũ tại các khu vực Ayioi Omologites, Pallouriotissa và Lycabettus cũng được đẩy nhanh tiến độ, giải quyết bài toán cấp bách về khí hậu và đô thị hoá.
Ngoài ra, các “ki-ốt xanh” và trung tâm sửa chữa sẽ giúp đẩy mạnh mô hình tái chế trong cộng đồng – góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường từ cơ sở.
Thể thao và nông thôn cũng không bị bỏ lại phía sau
Trung tâm thể thao Makarios và hồ bơi Aglantzia sẽ được tái phát triển. Trong khi đó, các khu vực ngoại thành và miền núi xung quanh Nicosia cũng nhận được khoản tài trợ 2,5 triệu euro để nâng cấp hạ tầng địa phương. Đồng thời, 370.000 euro sẽ được phân bổ để hỗ trợ các doanh nghiệp tư nhân hoạt động tại đây.
Một tầm nhìn dài hạn cho thủ đô – và cho cả quốc gia
Tổng thống Christodoulides kết luận: “Chúng ta đang trong giai đoạn cải cách sâu rộng, không chỉ nâng cấp thủ đô Nicosia mà còn kiến tạo một mô hình phát triển bền vững cho toàn quốc – nơi con người, văn hoá, môi trường và công nghệ cùng thăng hoa.”