Cơ quan xếp hạng tín dụng S&P vừa điều chỉnh triển vọng kinh tế của Síp từ “ổn định” lên “tích cực”, dựa trên việc tốc độ cải thiện nợ nước ngoài nhanh hơn kỳ vọng. Dù giữ nguyên mức xếp hạng “A-/A-2” cho cả nợ dài hạn và ngắn hạn, S&P nhấn mạnh rằng triển vọng mới phản ánh khả năng vị thế đối ngoại của Síp sẽ tiếp tục vượt dự báo trong hai năm tới nếu đà giảm nợ duy trì như hiện nay.
Nợ nước ngoài giảm mạnh – Yếu tố quyết định cải thiện triển vọng
Theo báo cáo, Síp có thể được nâng xếp hạng nếu quá trình giảm đòn bẩy ròng tiếp tục nhanh hơn dự tính. Mặc dù thâm hụt tài khoản vãng lai duy trì nhiều năm, đảo quốc vẫn thu hút dòng vốn FDI ổn định – yếu tố giúp giảm dần gánh nặng nợ nước ngoài và củng cố niềm tin thị trường.
Tuy vậy, S&P cũng cảnh báo rủi ro từ môi trường bên ngoài: suy yếu tài chính tại các đối tác thương mại, hay căng thẳng địa chính trị leo thang, đều có thể gây sức ép lên kinh tế, tài chính công và hệ thống ngân hàng.
Tài khóa vững vàng – Kinh tế tăng trưởng tốt
Báo cáo khẳng định việc nâng triển vọng lên “tích cực” chủ yếu nhờ Síp kiên trì giảm nợ khu vực công – tư và phục hồi xuất khẩu dịch vụ.
Dù thâm hụt tài khoản vãng lai ở mức hơn 8% GDP trong 5 năm qua, tổng nợ nước ngoài vẫn giảm liên tục. S&P mô tả kết quả tài khóa của Síp là “ấn tượng”, được hậu thuẫn bởi tăng trưởng kinh tế mạnh và tỷ lệ việc làm cao. Những yếu tố này giúp tăng thu ngân sách, đóng góp an sinh xã hội, trong khi chi tiêu công được kiểm soát chặt chẽ – tạo thặng dư ngân sách và tiếp tục kéo nợ công đi xuống.
S&P dự báo Síp sẽ duy trì thặng dư trung bình 3,3% GDP trong giai đoạn 2025–2028. Nợ ròng dự kiến giảm còn 35% GDP vào năm 2028, so với 56% năm ngoái và 90% vào năm 2019 – một bước chuyển mình rất đáng chú ý.
Triển vọng tăng trưởng: Kinh tế nội địa dẫn dắt
S&P đánh giá nền kinh tế Síp vẫn duy trì “động lực mạnh mẽ” trong năm nay, với dự báo tăng trưởng đạt 3,3%. Sau giai đoạn bùng nổ của du lịch và làn sóng doanh nghiệp công nghệ dịch chuyển đến đảo, tăng trưởng trong thời gian tới sẽ được dẫn dắt nhiều hơn bởi nhu cầu trong nước, thu nhập thực tế cải thiện và dòng đầu tư công – tư tăng tốc.
Báo cáo cũng ghi nhận khả năng chống chịu của Síp trước tác động từ xung đột Ukraine – Trung Đông và căng thẳng thương mại Mỹ – Trung, khẳng định mức độ rủi ro trực tiếp đối với nền kinh tế là khá hạn chế. Tuy nhiên, suy thoái tăng trưởng tại châu Âu vẫn có thể tạo ra rủi ro gián tiếp đáng lưu ý.
Lãnh đạo Síp: “Thành quả của chiến lược tài chính nhất quán và trách nhiệm”
Tổng thống Nikos Christodoulides hoan nghênh đánh giá tích cực của S&P, cho rằng đây là minh chứng cho sự tiến bộ của đất nước trên con đường phát triển bền vững hơn. Ông nhấn mạnh Síp đang nổi lên như một “trung tâm đầu tư chất lượng”, mang lại lợi ích rõ rệt cho người dân như giảm chi phí vay, cơ hội kinh doanh rộng mở và việc làm có thu nhập cao.
Ông khẳng định chiến lược theo đuổi mô hình kinh tế cạnh tranh, dựa trên công nghệ và tính mở của Síp đang tạo ra kết quả rõ ràng và sẽ tiếp tục củng cố triển vọng dài hạn.
Chính phủ cam kết duy trì chính sách tài khóa kỷ luật và bền vững
Bộ trưởng Tài chính Makis Keravnos cho biết việc nâng triển vọng là tín hiệu mạnh mẽ cho thấy các tổ chức quốc tế đặt niềm tin vào đường lối kinh tế của chính phủ. Ông nhấn mạnh những đánh giá tích cực liên tiếp trong nhiều năm phản ánh uy tín của Síp trên thị trường quốc tế và khả năng duy trì tăng trưởng trong bối cảnh thế giới nhiều biến động.
Chính phủ, theo ông, sẽ tiếp tục theo đuổi chính sách kinh tế ổn định – bền vững, giữ kỷ luật tài khóa và tập trung vào các sáng kiến nhằm hỗ trợ người dân, đặc biệt là các nhóm dễ tổn thương.